ALEKSANDRIDA: novela

SAGA O TOME ŠTA JE SVET I ŠTA NIJE SVET, GDE ON POČINJE, A GDE PRESTAJE, Koristeći kao pripovednu matricu poznatu istorijsku priču o Aleksandru Makedonskom i njegovom osvajanju sveta, lišavajući se dakle, faktora proznog iznenađenja, Vladimir Pištalo nam ustvari priča o pripovedanju samom i o tome kako literatura snove o moći i o besmrtnom uvek iznova ispisuje kroz preplet četiri vrste borhesovskih velikih priča – o potrazi i o povratku, o opsedanju grada i o žrtvovanju božanstva. Na način moderne bajke, one koja podrazumeva čitalačko potonuće u mnoštvo pesničkih figura ili otrkrivanja drugačijeg sveta kroz oneobičene sinestetičke momente proznog pisma, Pištalo u deset poglavlja, ispripovedanih praktično u jednom dahu, ispisuje, naoko zaobilazno, onu vrstu stilskih vežbi koja za temu imaju dokazivanje postojanja pripovedača i njegove svesti. Iznenađenja koja dočekuju čitaoca u ovakvom pripovedanju nisu upletena u intrigu fabule, već ga zatiču u samom svom jeziku, u detalju u kojem se prepoznaje svojevrstan putopis nevidljivim, odnosno fikciono pokriće za teološki raspravu o likovima preuzetim od božanske supstance zarad činjenja sveta. Ovaj istorijski, svetski igrokaz se, naravno, završava onako kako mora, pobedom ničeg, onog istog koje je za svoje obličje i preuzelo samu priču o osvajanju sveta. Nenad Šaponja