PISA. POVRATAK

Damir Miloš u trećem dijelu trilogije Pisa (Povratak), na tragu prethodnih knjiga Smetlar i Cesta, ne prvi put, propituje prostor pričanja i pripovijedanja, gradeći napetost između oprečnih i nespojivih strategija - romana i kratke priče. iskušenje sažetosti, labava i pokretna linija događanja neprekidno se rastače i mijenja pripovjedačku perspektive i čitateljski plan - pretvarajući roman u urnebesnu igru zamjena i groteski. Što je priča romana: pustolovina sudionika projekta Simetrije, gdje se slažu puzzle životnog okoliša, koji nastaje i nestaje u nevjerojatnim zapletima, obratima. Što je romanu priča: fragmenti koji magijom drukčijih značenja, uvoda i poanti čine svoga pripovjedača ikonom (novog) romana u Hrvatskoj - riječ je autoru, kaže kritika, koji se bori protiv smrti priče i klasične naracije, koji je igrač žanrovima i gramatikama pripovijedanja. Roman Pisa (Povratak) čita se sa žustrinom i eksplozivnošću kojom plijeni pažnju, jer zapravo brine o boljem životu priče, pripovjedača i čitatelja: kao da sve u njemu odjekuje moćno, granitno i živo, kao da se prisjećamo parabola i alegorija o mukama i slavlju ljudi na slikama P. Bruegela ili u poeziji ekspresionista E. Kocbeka. Roman Damira Miloša Pisa ne udvara se i ne odustaje - zahtjevnost njegovih raskošnih pripovjedačkih ideja, rješenja i razlika, pokriven snažnim rečeničnim slogom - drži nas u uzmi ili ostavi položaju. Riječ je o izazovu, bačenoj rukavici čitatelju - upravo onome koji nerijetko nemilosrdno uzvraća autoru, ali ne nužno i pripovjedaču. Dakle, riskantno i s puno samopouzdanja (s pravom) napisan roman - za sadašnjost kojoj kao da izmiču i prošlost i budućnost. Miroslav Mićanović