KARLOVAČKI GLASNIK: 1918-1919

Odlomak: Novembarski dani 1918. godine bili su sudbonosni za Srbe u Austrougarskoj, jer je u tom burnom periodu, na samom kraju Prvog svetskog rata, ostvaren njihov davnašnji san - ujedinjenje sa maticom Srbijom. U prvim novembarskim danima, pre nego što je vojvođanske krajeve zaposela srpska vojska, pokrenuta su dva lista kao organi narodnih odbora, odnosno veća - Glasnik Narodnog veća u Sremskim Karlovcima 4. novembra, a ubrzo potom i Srpski list u Novom Sadu 6. novembra 1918. godine. U tom periodu pojavilo se još nekoliko listova koji su, uglavnom, pokrenuti kao organi narodnih odbora, ali su ubrzo dobijali stranačka obeležja ili su prestali da izlaze. Međutim, Srpski list i Glasnik Narodnog veća jedina su dva lista, odnosno organa narodnih odbora/veća, koja su izlazila u kontinuitetu u periodu od početka novembra 1918. do početka januara, odnosno februara 1919. godine. Od neprocenjive je važnosti što su sačuvani svi brojevi oba lista, jer nam svedoče o zbivanjima u tim sudbonosnim danima, danima kada su se ostvarivali snovi prečanskih Srba. Važno je napomenuti da se tako kompletni čuvaju jedino u Biblioteci Matice srpske u Novom Sadu. Naša namera je da predstavimo originalni tekst Glasnika Odbora Narodnog veća, na sličan način kao što je pre dve godine predstavljen Srpski list. Jer, kao što je i za Srpski list naznačeno, njegov sadržaj ima nemerljiv značaj za proučavanje procesa, događaja i vremena u kojem je izlazio. Drugi važan razlog je praktične prirode - potiče iz želje jednog istraživača (priređivača) da list bude lakše dostupan stručnoj i široj publici. Nadamo se da će ova knjiga, uz fotografije koje u originalnom tekstu ne stoje, i biografije značajnih ličnosti, koje se u originalnom tekstu pominju, na drugačiji način osvetliti ljude, događaje i procese na kraju Prvog svetskog rata u Sremskim Karlovcima, u odsudnim trenucima za srpski narod u Vojvodini.